سرطان سارکوم چیست و چه علائمی دارد؟
سارکوم یک بیماری نادر می باشد، این نوع سرطان دربافتهایی مانند استخوان و عضله شروع می شود. اگرچه بیش از 50 نوع سارکوم وجود دارد اما می توان آنها را به دو دسته سارکوم بافت نرم و سارکوم استخوان یا استئوسارکوم تقسیم کرد.
سارکوم های استخوانی و بافت نرم، انواع اصلی سارکوم هستند که بیشتر در استخوان ها، ماهیچه ها،تاندونها، غضروف ها، عصب، چربی و رگ های خونی بازوها و پاها دیده می شوند، اما ممکن است در دیگر نقاط بدن هم اتفاق بیوفتد.
سارکوم چگونه به وجود می آید؟
در دوران جنینی، بدن انسان از سه لایه پیچ‌خورده در یکدیگر تشکیل می‌شود. این سه لایه به نام‌های اکتودرم، مزودرم و اندودرم همچون سه کاغذ رنگی به شکل‌های مختلف روی هم قرار می‌گیرند و بافت‌های مختلف بدن را تشکیل می دهند. اکتودرم بافت بالایی، مزودرم بافت میانی و اندودرم بافت داخلی بدن جنین است. تومورهایی که از بافت مزودرم ریشه می‌گیرند، سارکوم نام دارند.
انواع سرطان سارکوم کدام است؟
سرطان‌های سارکوم را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد: سارکوم بافت نرم و سارکوم استخوان، یا استئوسارکوم. در تقسیم بندی جزئی‌تر انواع سرطان سارکوم عبارتند از:
۱- آنژیوسارکوم
۲- یوئینگ سارکوم
۳- کوندروسارکوم
4-نوروفیبرو سارکوم
5- سارکوم کاپوسی
6- رابدومیوسارکوم
7- استئوسارکوم
8- سينوويال سارکوم
9- لیپوسارکوم
10- ليوميوساركوم
11- فيبروساركوم
…
بعضی از انواع سارکوم خوش‌خیم تر و بعضی دیگر بدخیم تر هستند.
علائم سارکوم
تشخیص سارکوم بافت نرم کار ساده ای نیست، زیرا میتوانند در تمام نقاط بدن وجود داشته باشند.
اولین نشانه ی بیماری تورم بدون درد می باشد، هر چقدر تومور رشد کرده و بزرگ تر شود به اعصاب و ماهیچه‌های اطراف فشار می‌آورد و باعث درد می‌شود، هیچ آزمایشی مبنی بر یافتن این تومورها، قبل از ایجاد علائمی که مشاهده می کنید وجود ندارد.
سرطان استخوان در بیشتر مواقع با علائم ظاهری همراه می باشد:
- کم و زیاد شدن درد استخوان آسیب دیده، و شدت درد بیشتر به هنگام شب
- تورم که اغلب هفته ها پس از درد در ناحیه آسیب دیده بوجود می آید.
- لنگیدن در صورتیکه مکان تومور در پا باشد.
کودکان و نوجوانان بیشتر از بزرگسالان دچار استئوسارکوم می شوند.
از آنجا که کودکان و نوجوانان فعال، اغلب درد و تورم در دست و پا دارند امکان دارد درد استئوسارکوم به اشتباه بعنوان درد ناشی از فعالیت ورزشی برداشت شود ، اگر درد در کودک شما بهتر نشد و شب هنگام شدت بیشتری داشت حتما به پزشک مراجعه کنید.
علت بروز سرطان سارکوم چیست؟
-ابتلا فرد دیگری در خانواده به سارکوم
-داشتن اختلال استخوانی به نام پاژه
-داشتن اختلال ژنتیکی مانند نوروفیبروماتوز، سندروم گاردنر، رتینوبلاستوما یا سندروم لی فرامنی
– قرار گرفتن در معرض پرتودرمانی با دوز بالا
– شکستن استخوان و عدم توجه به آن و بروز عفونت
– پیری و ناتوانی
– تماس با کلوروفنول و فنوکسی هربیسید
– بیماری ایدز هم می‌تواند زمینه ی مبتلا شدن به سرطان سارکوم را افزایش دهد.
راه های تشخیص سرطان سارکوم
اگر پزشک معالج شما فکر می کند شما به سارکوم مبتلا شده اید، پس شما باید آزمایشات لازم را انجام دهید.
- نمونه گیری سلولی یا بیوپسی
- تصویربرداری داخلی مانند سیتی اسکن، اولتراسوند و یا ام آرآی (MRI)
- اسکن استخوان در صورت احتمال مبتلا شدن به استئوسارکوم
- آزمایش خون
- تصویر برداری با اشعه ایکس
- اسکن توموگرافی کامپیوتری
- 7- Pet-CT اسکن
آسیب شناس، نوع توده و درجه تومور را مشخص می‌کند. سارکومای درجه ی پایین، معمولا به بافت‌های دوردست منتقل نمی‌شوند. ولی سارکومای درجه ی بالا معمولا به بافت‌های دیگر تجاوز می‌کند.
روش های درمان
درمان سارکوم به عوامل زیر بستگی دارد:
1-مرحله ی بیماری
2- مکان تومور و میزان رشد آن
3-گسترش پیدا کردن تا عضو دیگر یا متاستاز
جراحی: در این روش پزشک تومور سرطانی را از بدن بیمار خارج می کند و در اکثر موارد پزشک می تواند بدون قطع عضو فقط سلول های سرطانی را خارج کند.
پرتو درمانی: این روش می تواند تومور را کوچک و یا از بین ببرد، در شرایطی که جراحی نیاز نباشد می تواند درمان اصلی باشد.
داروهای شیمی درمانی: هم می توانند همراه جراحی و هم به تنهایی راه درمان این بیماری باشند. در شرایطی که بیماری گسترش پیدا کرده باشد شیمی درمانی اغلب اولین روش درمانی می باشد.
روش های درمانی هدفمند: روش های جدیدتری که در آن از داروها و آنتی بادیهای ساخته شده از سیستم ایمنی جهت متوقف کردن رشد سلول های سرطانی استفاده می شود در صورتیکه به سایر سلول ها آسیبی وارد نشود.
بهبودی از سارکوم
اکثر بیمارانی که به سارکوم بافت نرم مبتلا هستند در صورتیکه بیماری در مرحله اولیه باشد و گسترش پیدا نکرده باشد و عضو دیگری را درگیر نکرده باشد، تنها با جراحی قابل درمان می باشد.
اما در سارکوم های تهاجمی دست یافتن به درمان موفق دشوارتر است.
میزان بقا در سرطان استئوسارکوم در صورتیکه سرطان از ناحیه شروعش گسترش نیافته باشد بین 60 تا 75 درصد می باشد و اگر توده سرطانی از طریق جراحی برطرف شود احتمال بهبود شخص بیشتر می شود.
