معده یک اندام توخالی در قسمت فوقانی شکم و بخشی از سیستم گوارشی است که مواد غذایی خورده شده را به صورت مایع در می‌آورد. سرطان معده عبارت است از رشد خارج از کنترل سلول‌های بدخیم در معده. سرطان معده اولین علت مرگ ناشی از سرطان در مردان محسوب می‌شود. تحقیقات نشان داده است که احتمال ابتلا به سرطان معده در افراد دارای عوامل خطرزای خاص، بیشتر از دیگران است. عامل خطر چیزی است که می‌تواند احتمال ابتلا به یک بیماری را افزایش دهد.
عوامل خطرزا
• رژیم غذایی: مطالعات نشان می‌دهد افرادی که رژیم غذایی‌شان پر از غذاهای دودی، شور یا ترشی باشد، ممکن است در معرض خطر ابتلا به سرطان معده باشند. از سوی دیگر خوردن میوه و سبزی‌هاي تازه اثر محافظی در برابر این بیماری دارند.
• کمبود فعالیت بدنی ممکن است از عوامل خطرزای سرطان معده باشد.
• چاقی می‌تواند سبب افزایش سرطان قسمت فوقانی معده شود.
• عفونت هلیکوباکترپیلوری: اچ.پیلوری نوعی باکتری است که عموماً در لایه داخلی معده (غشای مخاطی) زندگی می‌کند. عفونت اچ.پیلوری خطر التهاب معده، زخم معده و هم چنین خطر سرطان معده را افزایش می‌دهد اما تنها تعداد کمی از كساني كه دارای عفونت هستند، به سرطان مبتلا می‌شوند.
• کشیدن سیگار: احتمال ابتلای سیگاری‌ها به سرطان معده بیشتر از کسانی است که سیگار نمی‌کشند.
• التهاب مزمن معده (گاستریت): افراد مبتلا به وضعیت‌هایی هستند که موجب التهاب مزمن معده می‌شوند.
• افرادی که قبلا قسمتی از معده آن‌ها در عمل جراحی برداشته شده است نیز ممکن است دچار التهاب مزمن معده و افزایش خطر ابتلا به سرطان معده شوند.
• سابقه‌خانوادگی: داشتن مادر، پدر، خواهر یا برادری که مبتلا به سرطان معده بوده نیز خطر ابتلا را اندکی افزایش می‌دهد. در صورتی‌که چندین نفر از این خویشاوندان نزدیک مبتلا باشند خطر بیشتر است.
• متاپلازی روده‌ای (وضعیتی که در آن سلول‌های تشکیل‌دهنده روده جایگزین ساختار معده می‌شوند).
• مرد یا مسن بودن
• کم خونی پرنیشیوز
علائم هشداردهنده
در مراحل اولیه سرطان معده، علائم زیر ممکن است ظاهر شوند:
• سوءهاضمه و ناراحتی معده
• احساس پري پس از خوردن غذا
• دل‌آشوبه ملایم
• بی‌اشتهایی
• سوزش معده
در مراحل پیشرفته‌تر سرطان معده، علائم زیر ممکن است ايجاد شوند:
• وجود خون در استفراغ
• حالت تهوع
• کاهش وزن به دلایل نامعلوم.
• درد معده
• زردی چشم و پوست
• آسیت (تولید مایع در شکم)
• دشواري در بلع غذا
تشخیص
می‌توان از آزمایش‌ها و روش‌های زیر استفاده کرد:
• بررسی‌های شیمیایی خون
• آندوسکوپی فوقانی
• بلع محلول باریوم
• نمونه‌برداری (بیوبسی)
• سی تی اسکن (CT Scan)
• شمارش کامل خون (CBC)
روندی که در آن نمونه‌اي از خون گرفته شده را برای موارد زیر بررسی می‌کنند:
۱٫ شمارش گلبول‌های قرمز، گلبول‌های سفید و پلاکت‌ها
۲٫ میزان هموگلوبین (پروتئینی که اکسیژن را حمل می‌کند) در گلبول‌های قرمز.
۳٫ نسبت گلبول‌های قرمز در نمونه مورد نظر
پیشگیری
• عدم استفاده بیش از حد نمک
• استفاده از میوه و سبزی‌های تازه
• خوردن غذاهای حاوی بتاکاروتن و ویتامین C
• نگهداری صحیح مواد غذایی در یخچال و پرهیز از مصرف غذاهای مانده
• داشتن وزن مناسب
• اجتناب از استعمال دخانیات
• پرهیز از خوددرمانی و ساده انگاشتن علایم
