در هر پستان ۲۰-۱۵ قسمت به نام «لوب» وجود دارد كه آنها هم حـاوی بخشهای كوچكتـری به نام «لوبـول» هستند. لوبولها شامل غدههای ریزی هستند که میتوانند شیر تولید کنند. در پستان، عروق لنفاوی هم وجود دارند كه به اندام های گرد و کوچکی به نام غدد لنفاوی منتهی میشوند. دستههای غدد لنفاوی نزدیک پستان، در زیر بغل، بالای استخوان ترقوه و در قفسه سینه پشت پستان قرار دارند. غدد لنفاوی باکتريها، سلولهای سرطانی و هر ماده مضر دیگری را به خود جذب ميكنند.
. سرطان پستان، شایع ترین سرطان در زنان ایران و جهان و از علل شایع مرگ و میر ناشی از سرطان است.
. این بیماری تقریباً مختص زنان است، اما مردان نیز ممکن است به ندرت به آن مبتلا شوند.
. تعداد موارد جدید در طول سال های گذشته، سالانه افزایش یافته است.
. شیوع این سرطان در زنان ۱۰۰ برابر مردان است.
. با شناسایی و درمان زودهنگام سرطان پستان، این بیماری قابل معالجه خواهد بود.
عوامل خطرزا
. سن: احتمال ابتلا به سرطان پستان با بالا رفتن سن بيشتر میشود. بيشتر موارد ابتلا به سرطان پستان در زنان بالای ۵۰ سال پیش میآید.
. سابقه خانوادگی: ابتلای مادر، یا خواهر و دختر به خصوص در صورتی که آن عضو خانواده قبل از چهل سالگی به سرطان پستان مبتلا شده باشد، بيشتر است. هم چنین سابقه سرطان پستان در سایر افراد فامیل (خانواده مادری و پدری)
. سابقه فردی ابتلا به سرطان پستان: افرادي كه قبلاً در یک پستان سرطان داشتهاند، بيشتر در معرض ابتلا به سرطان در پستان دیگر هستند.
. تغییرات ژنی: حدوداً ۵ تا ۱۰درصد زنان، به شکل ارثی به سرطان پستان مبتلا ميشوند. در برخی موارد آزمایشهای ژنتیکی، تغییرات را در خانوادههایی که سابقه ابتلا به سرطان پستان دارند، مشخص میکنند.
سابقه باروری و یائسگی
. بالا بودن سن زنان هنگام زایمان اول
. زنانی که اولین بار قبل از دوازده سالگی قاعده شده اند.
. زنانی که بالاتر از سن ۵۵ سالگی یائسه میشوند.
. زنانی که هرگز بچه دار نشدهاند.
. زنانی که پس از یائسگی تحت هورمون درماني یائسگی با استروژن به همراه پروژستین باشند.
. پرتودرمانی قفسه سینه
. تراکم پستان
. اضافه وزن یا چاقی مفرط پس از یائسگی
. کمبود فعالیت بدنی
. مصرف مشروبات الکلی
علائم هشدار دهنده
. توده یا برآمدگی جدید در پستان و یا زیر بغل
. تغییر در اندازه یا شکل پستان
. فرورفتگی یا در هم کشیدگی پوست پستان
. فرو رفتگی نوک پستان به داخل
. ترشح (مايع) از نوك پستان، به خصوص ترشحات خونی
. پوست پستان، هاله پستان، یا نوک پستان ممکن است متورم یا قرمز و یا پوسته پوسته شود. ممکن است مانند پوست پرتقال خلل و فرج پیدا کند.
پیشگیری
. خطر ابتلا به سرطان پستان در زنان، اگر اولین بارداری کامل آنها در سن جوانتر باشد، کاهش مییابد.
. هر چه زمان شیردهی بیشتر باشد شانس ابتلا هم کمتر می شود.
. حفظ وزن مناسب و پیشگیری از چاقی مرکزی به خصوص بعد از یائسگی (اندازه دور کمردر زنان کم تر از ۸۰ سانتیمتر باشد.)
. پرهیز از مصرف مشروبات الکلی
. ورزش به مدت حداقل ۳۰ دقیقه در روز(مانند پیاده روی با سرعت متوسط یا تند)
. غیر از مصرف ویتامین دی شواهدی دال بر مفید بودن استفاده از مکمل ها در پیشگیری از سرطان وجود ندارد. با وجود شواهد مبنی بر اثربخشی آن، حتماً قبل از مصرف با پزشک مشورت شود.
روش های تشخیص
۱٫ معاینه شخصی بیمار
۲٫ معاینه بالینی توسط پزشک
۳٫ ماموگرافی و سونوگرافی
۴٫ M.R.I (ام آر آی)
۵٫ نمونه برداری ( بیوپسی )
سرطان پستان در مراحل اولیه معمولاً دردی ندارد.