سرطان ریه

ریه‌ها اندام‌های تنفسی مخروطی شکلی درون قفسه‌سینه هستند. ریه‌ها در هنگام عمل دم، اکسیژن را وارد بدن کرده و در هنگام بازدم دی‌اکسید کربن را خارج می کنند. سرطان ریه یکی از سرطان‌های شایع در ايران است که سلول‌های بدخیم (سرطان) در بافت‌های ریه  تشکیل می‌شوند.

 عوامل خطرزا

• استعمال دخانیات – استعمال دخانیات مهم‌ترین عامل خطرزا برای سرطان ریه به شمار مي‌آيد. مصرف سیگار، پیپ و قليان می‌تواند منجر به ابتلا به سرطان ریه ‌شود.

تنفس دود دست دوم سیگار می‌تواند باعث بروز سرطان ریه در افراد غیرسیگاری شود. هر چه فرد بیشتر در معرض دود باشد، خطر ابتلای او به سرطان ریه افزایش می‌یابد.

• گاز رادون – افرادی که در معادن کار می‌کنند معمولاً در معرض استنشاق گاز رادون هستند.

• آزبست (پنبه نسوز) – از پنبه نسوز در عایق کاری، تهیه‌لنت ترمز، کلاچ و نیز در آجر سفال‌های سقف و کف، رنگ‌ها، مواد چسبنده و پلاستیک‌ها استفاده می‌شود. خطر ابتلا به سرطان ریه در افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند (سیگار، قلیان و …) و در معرض پیوسته پنبه‌‌نسوز قرار دارند، بسیار بیشتر است.

• آلودگی هوا و یا آلاینده‌هاي محیطی – کار مداوم با آرسنیک، کروم، نیکل، دوده، قطران می‌تواند منجر به ابتلا به سرطان ریه شود. خطر ابتلا به سرطان ریه‌ ناشی از قرار گرفتن در معرض این مواد، در افراد سیگاری بیشتر است.

• سابقه‌خانوادگی سرطان ریه – خطر ابتلای افرادی که پدر، مادر، برادر یا خواهر آن‌ها در سن پایین و حتی بدون ارتباط با سیگار مبتلا به سرطان ریه شده‌اند، افزایش خواهد یافت.

• سابقه شخصی سرطان ریه – افرادی که به سرطان ریه مبتلا بوده‌اند بیش‌تر در معرض خطر به ‌وجود آمدن تومور ریه ثانویه هستند.

• سن بالای ۶۵ سال

کشیدن ۱ تا ۴ عدد سیگار در روز باعث می‌شود که سه برابر بیشتر در معرض ابتلا به سرطان ریه باشیم.

  علائم هشداردهنده

• سرفه مداوم و مزمن که برطرف نمي‌شود.

• درد قفسه سینه که اغلب با نفس عمیق، سرفه، خندیدن تشدید مي‌شود.

• گرفتگی صدا

• کاهش وزن بدون دلیل مشخص

• خلط خونی هنگام سرفه

• تنگی نفس

• عفونت‌هاي تنفسی مثل برونشیت و ذات الریه که مرتباً تکرار مي‌شوند و عود مي‌کنند.

• احساس خستگی دائمی

    تشخیص

• معاینات فیزیکی

• عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه

• سی تی اسکن

• بررسی آسیب‌شناسی

   پیشگیری

• عدم استعمال دخانیات (سیگار، سیگار برگ، قلیان و پیپ)

• مواجهه با دود سیگار در کسانی که فرد سیگاری در خانه دارند

• اجتناب از قرار گرفتن در معرض پنبه‌‌نسوز (آزبست)

• اجتناب از مواد شیمیایی، معدنی و مواد استنشاقی سرطان‌زا در محیط کار مانند: اورانیوم، آرسنیک، برلیوم، کادمیوم، کلرید وینیل، ترکیبات حاوی نیکل و کروم، ترکیبات ذغالی و گاز خردل

• اجتناب از قرار گرفتن در معرض رادون

• اجتناب از قرار گرفتن در هوای آلوده

 نکاتی برای شیوه زندگی سالم در جهت پیشگیری از سرطان:

• کنترل وزن در محدوده BMI طبیعی ( BMI یا شاخص توده بدنی؛ مقیاسی برای اندازه‌گیری میزان تناسب وزن نسبت به قد فرد است).

• جلوگیری از چاقی مرکزی.

• فعالیت بدنی روزانه حداقل ۵ روز در هفته و به مدت حداقل ۳۰ دقیقه.

• به‌جز مصرف ویتامین دی، شواهدی مبنی بر مفید بودن استفاده از مکمل‌ها در پیشگیری از سرطان وجود ندارد. با وجود شواهدی در اثر بخشی ویتامین دی، حتماً قبل از مصرف با پزشک مشورت کنید.

• عدم استفاده از دخانیات (سیگار، سیگار برگ، قلیان و پیپ)

مهم ترین عامل ایجاد کننده سرطان ریه، مصرف دخانیات از جمله سیگار است .