پیشگیری بهتر از درمان است. سلامت جسم و روح موضوع مهمی است و در ارتباط با خانمها این موضوع اهمیت بسیار بیشتری پیدا خواهد کرد،
زیرا خانمها وظیفه مهم مادری را نیز برعهده دارند و به دلایل متعددی بیش از مردان در معرض آسیبهای جسمی و روحی قرار دارند. بنابراین پزشکان توصیه میکنند که خانمها در فواصل مشخص و تحت نظر پزشک، ۸ آزمایش مهم پزشکی را انجام دهند.
۱- سونوگرافی:
اگرچه سونوگرافی ارزش زیادی در تشخیص انواع سرطانهای رحم و تخمدان دارد، اما تشخیص زودرس سرطانهای دستگاه تناسلی خانمها خصوصا سرطان دهانه رحم تنها با معاینه بالینی و انجام آزمایش سرطان دهانه رحم که پاپ اسمیر نام دارد، امکان پذیر میباشد.
۲- پاپ اسمیر:
پاپ اسمیر علاوه بر تشخیص نوع عفونت، نوع سلولها و تغییرات آنها را هم در دهانه رحم مشخص میکند. همه خانمها بعد از ازدواج باید برای انجام پاپ اسمیر مراجعه کنند. پاپ اسمیر معمولا هر سال یکبار انجام میشود ولی بعد از سه نوبت معمولا فواصل آن بیشتر خواهد شد.
۳- معاینه لگنی:
در هر ویزیت لازم است یک معاینه لگنی انجام گیرد. در معاینه لگنی پزشک میتواند به اندازه رحم، وجود توده در واژن، وضعیت دهانه رحم، اندازه تخمدانها تا حدودی دست یابد و در صورتی که در معاینه مشکلی احساس شود، روشهای تشخیصی دیگر درخواست کند.
۴- سنجش سطح کلسیم و ویتامین D :
خانمها از سن ۳۵ سالگی به بعد دچار پوکی استخوان میشوند، چون به تدریج توده استخوان کاهش پیدا میکند و در یائسگی سرعت کاهش توده استخوانی افزایش مییابد؛ بنابراین رعایت رژیم غذایی برای خانمها، ورزش مرتب و تنظیم وزن و دریافت کافی کلسیم ضروری است. افرادی که کم تحرکاند یا از داروهای کورتیکو استروئیدی استفاده می کنند بیشتر در معرض پوکی استخوان هستند .
کمبود ویتامین D به خصوص در خانمها بسیار شایع است و در بیشتر آزمایشهایی که برای خانمها انجام میگیرد کمبود این ویتامین گزارش میشود که باید به صورت دارو برای آنها تجویز شود .
۵- آزمایش خون :
آزمایشهای دورهای برای تعیین میزان قند و چربی خون، ویتامین D باید هر ساله انجام شود. بیماری دیابت شیوع زیادی در جمعیت دنیا و ازجمله ایران پیدا کرده و ممکن است خیلی افراد در مرحله پیش دیابت قرار داشته باشند.
۶- آزمایش خون در مدفوع :
در بسیاری از کشورهای دنیا، به خانمها و آقایان بعد از ۵۰ سالگی توصیه میشود برای آزمایش مدفوع جهت تشخیص خون در مدفوع مراجعه کنند. تومورهای روده معمولاً در سنین بالا شکل میگیرند و متاسفانه بدون علامت هستند و اگر به طور اتفاقی تشخیص داده نشوند در مراحل پیشرفته علامتدار میشوند. وجود خون در مدفوع علامت هشدار است و بعد از آن باید با کولونوسکپی داخل روده به طور مستقیم دیده شود، به خصوص خانمها یا آقایانی که در خانواده، فردی با سابقه تومور کولون یا روده بزرگ دارند حتما باید پزشک معالج را در جریان بیماری بگذارند.
۷- معاینه پستانها:
در سنين ۲۰ تا ۴۰ سالگي بايد هر، یک تا سه سال پستانها توسط متخصص خانمها معاينه كلينيكي شود. بعد از ۴۰ سالگي نيز اين معاينه بايد هر سال انجام شود. در اين تست، پزشك با لمس انگشتان خود سعي ميكند تودهها يا هر برآمدگي غير عادي را در پستان تشخيص دهد.
۸- اندازهگیری فشار خون:
هرقدر سن بالاتر ميرود خطر ابتلا به فشار خون بالا نيز بيشتر ميشود. اين درحالي است كه فشار خون بالا ميتواند بدون هيچگونه هشدار قبلي باعث سكته قلبي يا مغزي شود. نتيجه اندازهگيري فشار خون معمولا به صورت فشار ماكسيمم روي فشار مينيمم اعلام ميشود. اولين عدد كه مقدار آن بالاتر است، فشار ماكسيمم يا فشار داخل رگها در زمان ضربان قلب و پركردن رگها از خون است. دومين شماره نيز فشار مينيمم يا فشار داخل رگها مابين هر دو ضربان است. براي مثال در فشار ۱۲ روي ۸، عدد ۱۲ همان فشار ماكسيمم و عدد ۸ فشار مينيمم است.